Silver taleS
by Jan van Nouhuys
Date: 8 Mar 2017

Rondom de gaten is het zilver

Piece -- materials: silver, steel; dimensions: diameter 25, 25h;

Lichtschaduw

Sorry, this time in Dutch again.

In 1998 heb ik een project in gang gezet waarbij ik ìn het zilveren object de 'vervormingsgeschiedenis' in één oogopslag visueel wilde laten meespelen. Dat leverde vier versies op. Om die 'vervormingsgeschiedenis' in beeld te brengen heb ik gaten gemaakt in een vlakke plaat. Die gaten zouden dan van vorm veranderen als gevolg van de vervorming van die 'gatenplaat' tot een schaal.

* De eerste schaal heet 'Lichtschaduw' waarbij de ronde gaten, uit een ronde plaat zilver gehaald, vervormden tot ovale gaten. Als tegenhanger/'schaduw' heb ik onder de schaal een stalen plaat gemonteerd, zelfde dikte en omtrek als de oorspronkelijke zilveren plaat.

 

* De tweede versie betrof een driekantige (gelijkzijdig) plaat zilver waaruit ik driekantige gaten heb gehaald, waarbij de gaten veranderden tot langbenige driehoeken als gevolg van het optrekken van die zilveren plaat tot een schaalvorm. Deze schaal heet 'driekant'. In de schaal zie je ook nog vervormde ronde gaatjes, maar die hebben een technische oorsprong. Die waren nodig om een redelijk evenwicht te bewaren tussen gat en zilver. Als de kruispunten tussen de gaten te stijf zijn benadeelt dat de zwakkere plekken tijdens het intrek proces.

 

Driekant gatenschaal

 

 

* De derde versie betrof een vierkante plaat waaruit ik vierkante gaten heb gehaald met ook weer de vervormingen van die gaten, nu tot rechthoeken, ruiten en parallellogrammen. Deze schaal heet 'vierkant'.

 

Vierkant

De hierboven omschreven schalen zijn afgebeeld in de catalogus 'Beeldspraak in zilver', ter gelegenheid van mijn 25-jarige jubileum tentoonstelling in het Westfries Museum in Hoorn.

* De afgeleide versie van dit project van stukken betrof een plaat zilver waarin ik vierkante gaten in redelijke willekeur a.h.w. op de plaat heb 'gestrooid'. Die verzameling van gaten gaf een grillige buitencontour, of omtrek waarbij dus de rand van de plaat de buiten liggende gaten volgt. Die plaat is toen tot schaal vervormd waarbij de gaten wegens hun ongeorganiseerde ligging ook compleet divers zijn vervormd, dus méér dan de rechthoek, de ruit, de parallellogram. Deze versie heet 'ronduit vierkant'. Deze schaal staat afgebeeld in het boek 'Zilverkunst in Nederland'. Ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag (2016) heb ik voor de museumwinkel een kleine versie gemaakt, 'Doorluchtig schaaltje'.

Ronduit vierkant

Uit puur spelplezier en met een meer maniëristische inslag heb ik toen nog een aantal objecten gemaakt waaronder het 'Zwanenmeer' als ook de 'Zonnige Wereld'. Daarbij suggereer ik a.h.w. dat er een causaal verband bestaat tussen de vervorming van de gaten als gevolg van het vervormen van de plaat. Maar in die objecten zijn de vervormingen al meteen opgetekend en uitgezaagd. Hierbij volg ik eigenlijk Vasarely, met dat verschil dat het suggestieve fenomeen hier in de derde dimensie stapt.

JvN

Zwanenmeer